مجوز احداث نیروگاه تجدیدپذیر

اخذ مجوز و پیگیری برای طی مراحل قرارداد Power Purchase Agreement) PPA) یکی از مهم‌ترین مراحل احداث نیروگاه خورشیدی می‌باشد چراکه شخص را وادار به یک تعهد می‌کند. در این خصوص لازم است مراحل و نکات مربوط به این مرحله را به‌درستی بررسی و اجرا کنیم تا در پیچ‌وخم مراحل اداری گرفتار نشویم. در این مقاله پیرامون مراحل اخذ مجوز برای نیروگاه‌های بیش از 100 کیلووات که به داشتن انشعاب برق محدود نیستند، پرداخته‌ایم.

سیستم‌های خورشیدی که ظرفیتشان بیشتر از ۱۰۰ کیلووات باشد به‌عنوان مزرعه خورشیدی با ظرفیت نیروگاهی شناخته می‌شود. برای احداث سیستم خورشیدی با ظرفیت نیروگاهی نیاز به طراحی دقیق و اخذ مجوز‌های لازم است که هر یک پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. دولت از سال ۱۳۹۵ تصمیم گرفت طرح خرید تضمینی ۲۰ ساله از مشترکین را اجرا کند و این اقدام به‌منظور گسترش انرژی‌های تجدید پذیر در کشور و ورود هر چه بیشتر بخش خصوصی به این صنعت صورت گرفت. همانطور که در بخش قبلی توضیح داده شد، اخذ مجوز نیروگاه خورشیدی برای ظرفیت‌هایی تا سقف ۱۰۰ کیلووات نیاز به انشعاب برق خانگی یا صنعتی دارد. در این بخش روند اخذ مجوزهای لازم برای نیروگاه‌‍‌های بزرگ مقیاس مورد بررسی قرار میگیرد.

معرفی ساتبا

در اواخر سال 1378 حجم عملیات و تنوع انجام آن‌ها باعث گردید که وزارت نیرو پیشنهاد دولتی شدن شرکت ساتبا را به هیئت محترم وزیران بدهد تا جایگاه خالی سازمانی که در بدنه تشکیلات دولت به امر مهم توسعه انرژی‌های تجدید پذیر بپردازد مرتفع گردد. سرانجام هیئت‌وزیران در تاریخ 08/12/1378 با تشکیل شرکت دولتی ساتبا موافقت نمود. لازم به ذکر است که نهادهایی همچون سازمان انرژی اتمی، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت نیز در این زمینه فعالیت‌هایی را داشته‌اند که به‌منظور استفاده بهینه و بهره‌برداری مؤثر از انرژی‌های تجدید پذیر شورای عالی اداری بنا بر مصوبه مجلس در مورخ 28/09/1383 تمرکز انجام کلیه مأموریت‌ها و فعالیت‌های قانونی مربوط به انرژی‌های تجدید پذیر را به وزارت نیرو سپرده و فرآیند اجرائی تجمیع نیز در این راستا از تاریخ 84/1/1 انجام و وزارت نیرو نیز از تاریخ یادشده مسئولیت این خصوص را به ساتبا منتقل نمود.

بر اساس ماده ۸ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی و در راستای ارتقاء بهره‌وری و استفاده هر چه بیشتر از منابع تجدید پذیر، لایحه تأسیس سازمان انرژی‌های تجدید پذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) که از ادغام سازمان انرژی‌های نو ایران (سانا) و سازمان بهره‌وری انرژی ایران (سابا) شکل‌گرفته است، توسط هیئت‌وزیران تقدیم مجلس شورای اسلامی گردید.
در ماده ۱ قانون تشکیل ساتبا آمده است که این سازمان به‌منظور ارتقای بهره‌وری انرژی و استفاده هرچه بیشتر از منابع تجدید پذیر و پاک از طریق فراهم نمودن زیرساخت‌های لازم در کشور و افزایش بهره‌وری عرضه انرژی و کاهش تلفات انتقال، توزیع و مصرف انرژی در کشور و استفاده از روش‌های تولید برق تجدید پذیر و پاک، تشکیل می‌شود؛ و در ماده ۲ به‌کارگیری بخش خصوصی و حمایت از مشارکت آن، تدوین سیاست‌های تشویقی در جهت حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، عملیاتی نمودن استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر در سطح صنعتی و انجام وظایف دولت برای تحقق اهداف سازمان، به‌عنوان موضوع فعالیت سازمان مورد تأکید قرارگرفته است.

مجوزهای لازم برای عقد قرارداد PPA نیروگاه خورشیدی

سازمان انرژی‌های تجدید پذیر و بهره‌وری انرژی (ساتبا) مراحل درخواست و صدور مجوز سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های بزرگ تجدید پذیر را مشخص کرده است. در این دستورالعمل مراحل مختلف کسب مجوز و نحوه سرمایه‌گذاری مشخص‌شده است. فلوچارت درخواست و صدور مجوز به‌خوبی مراحل موردنیاز از قبیل ثبت‌نام پروژه، اخذ مجوزها، احداث نیروگاه و بهره‌برداری را مشخص کرده است.

مرحله اول: تشکیل پرونده و صدور پروانه احداث

  • تحویل نامه درخواست متقاضی به همراه کاربرگ‌های تکمیل شده الف و ب و فرم تعهدنامه به ساتبا
  • بررسی غیردولتی بودن متقاضی و عدم تداخل محل پروژه با سایر طرح‌ها و تقاضاهای قبلی در ساتبا
  • صدور پروانه احداث توسط ساتبا

مرحله دوم: اخذ مجوزها و عقد قرارداد

  • دریافت مجوز اتصال به شبکه، محیط‌ زیست و مجوز تحویل زمین از مراجع ذیربط در همه نیروگاه‌ها
  • مبادله قرارداد خرید برق بلندمدت با متقاضی در ساتبا پس از کنترل و بررسی کلیه مجوزها

مرحله سوم: دوره پیشبرد و احداث نیروگاه (پس از عقد قرارداد)

  • انجام عملیات مقدماتی و تأمین مالی پروژه در دوره پیشبرد قرارداد توسط متقاضی
  • انجام عملیات اجرایی دوره احداث نیروگاه توسط متقاضی و نظارت بر پیشرفت احداث نیروگاه توسط ساتبا
  • هماهنگی جهت اتصال به شبکه پس از تکمیل احداث نیروگاه (توسط ساتبا/ مدیریت شبکه)

مرحله چهارم: دوره بهره‌برداری

  • شروع بهره‌برداری نیروگاه و تهیه صورتحساب‌های ماهانه بهای برق تجدید پذیر توسط متقاضی
  • پرداخت صورتحساب‌های ماهانه توسط ساتبا با اعمال ضرایب تعدیل و آمادگی ساعتی

نرخ تعرفه‌های خرید تضمینی برق برای نیروگاه‌های خورشیدی مقیاس بزرگ(در تاریخ: آبان 1397)

روند اجرایی سرمایه‌گذاری احداث نیروگاه تجدید پذیر و پاک

سرمایه‌گذاری خارجی با فیپا(FIPPA)

مهم‌ترین قانون سرمایه‌گذاری در ایران قانون  Foreign Investment Promotion & Protection Act) FIPPA) ،قانون حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی می‌باشد. این قانون برای سرمایه‌گذاران خارجی همان حقوق، حمایت‌ها و تسهیلاتی را در نظر می‌گیرد که برای سرمایه‌گذاران خارجی نیز لحاظ می‌کند. این قانون شامل مجوز سرمایه‌گذاری در همه‌ی زمینه‌هایی که در محدوده‌ی مجاز فعالیت‌های بخش خصوصی قرار دارد و مجوزهایی است که تا 100 درصد سهم را در اختیار اشخاص خصوصی در ایران نگه‌دارند، می‌شود. برای سرمایه‌گذاران خارجی حفاظت در برابر سلب مالکیت و ملیت تضمین‌شده است، مگر اینکه این امر به منافع عمومی مردم مرتبط باشد؛ در این صورت سلب مالکیت باید طبق یک روش غیر تبعیض‌آمیز انجام شود و سرمایه‌گذار باید بر اساس ارزش واقعی سرمایه‌گذاری جبران خسارت شود. بعلاوه در قانون FIPPA تمهیداتی وجود دارد که با اطمینان بتوان نقل و انتقال سرمایه و سود حاصل از آن انجام شود. بعلاوه در این قانون برای کارکنان نیروی کار خارجی نیز مجوز کار و اقامت در نظر گرفته می‌شود. در قانون FIPPA سرمایه‌گذار خارجی به‌عنوان یک شخص ایرانی یا غیر ایرانی یا حقوقی که از سرمایه‌ی یک کشور خارجی به شرطی که این سرمایه دارای مجوز سرمایه مربوطه باشد، تلقی می‌شود. سرمایه خارجی به‌عنوان هر نوع سرمایه، ازجمله پول نقد و یا نوعی که به ایران واردشده، تعریف‌شده است. برای کسب مجوز سرمایه‌گذاری، باید به سازمان سرمایه‌گذاری، کمک اقتصادی و فنی ایران Organization for Investment, Economic & Technical Assistance of Iran) OIETAI) درخواست ارسال شود.

نویسنده

مهندس مهدی آئینی

کارشناس برق قدرت

راپانو انرژی

ترتیبی که برای مطالعه مبحث “راهنمای سرمایه گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر” پیشنهاد می‌کنیم: